List do Rady Miasta Limanowa

Limanowa, 23.09.2013 r.

Szanowna Rada Miasta Limanowa

W sierpniu 1914 r. zagrzmiały tysiące działa, które obwieściły wybuch jednego z największych konfliktów ówczesnych Europy i Świata Niespełna pięć lat później na ich  gruzach odrodziła się wolna Rzeczpospolita,  a jarzmo zaborów zostało ostatecznie zrzucone. W roku 2014 r. będziemy obchodzić 100-lecie wybuchu Wielkiej Wojny, która przetoczyła się także przez limanowszczyznę odciskając tutaj swój krwawy ślad. Wydarzenia z uwagi na swoje znaczenie dla miasta, regionu, kraju i Europy winno zostać przypomniane całemu społeczeństwu, a ich upamiętnienie mieć odpowiednio godną oprawę. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom zainicjowaliśmy oddolny ruch społeczny, którego celem jest włączenie się w planowane obchody wybuch I Wojny Światowej w regionie. W imieniu naszych stowarzyszeń deklarujemy chęć podjęcia współpracy przy organizacji planowanych obchodów, przedkładając jednocześnie propozycje przedsięwzięć, które mogą stanowić ważne uzupełnienie oferty miasta.  W naszej ocenie działania te umożliwiają zaangażowanie szerokiej grupy zainteresowanych tematem osób, a przez to niewątpliwie poszerzy się krąg potencjalnych odbiorców, w tym szczególnie ludzi młodych. Wyrażamy jednocześnie nadzieję, że Miasto Limanowa w swoich planach uwzględni również nasze propozycje. Przedłożone poniżej pomysły zostały wypracowane podczas rozmów Polskiego Towarzystwa Historycznego, Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego „Ziemia Limanowska” oraz Związku Strzeleckiego „Strzelec” w Tymbarku. Swoją pomoc w realizacji tych przedsięwzięć zdeklarowały także: Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze Oddział Limanowa oraz Grupa Rekonstrukcji Historycznej Gorlice 1915. Z uwagi na szeroką reprezentację społeczną w/w stowarzyszeń jesteśmy przekonani o potrzebie włączenia do organizowanego komitetu roboczego obchodów naszych przedstawicieli, tym bardziej, że opracowały one wspomnianą ofertę oraz zadeklarowały chęć zaangażowania się w organizację rocznicowych uroczystości. Limanowskie obchody, będą stanowić także istotny element Programu edukacyjnego o zasięgu regionalnym pn. „Wielka Wojna w Małopolsce – pamięć i tożsamość” realizowanego przez Forum Małopolskich Oddziałów Polskiego Towarzystwa Historycznego, którego kulminacja oraz zakończenie planowana jest właśnie w naszym mieście.  Działania organizacyjne będą prowadzone na trzech płaszczyznach: naukowej, edukacyjnej i rekonstrukcyjnej.  Każda z nich dotykać będzie różnych zagadnień i mieć inne cele do spełnienia. Wymaga to oczywiście zaangażowania szeregu osób o różnych kompetencjach i umiejętnościach. Taki podział usprawni naszym zdaniem organizację tak istotnego przedsięwzięcia. Będziemy starać się o pozyskanie środków zewnętrznych oraz Patronaty Honorowe m.in. Marszałka Senatu Rzeczpospolitej Polski, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewody Małopolskiego, Marszałka Województwa Małopolskiego. Do współpracy chcielibyśmy zaangażować jak największą liczbę placówek oświatowych i kulturalnych w naszym mieście i regionie, redakcje czasopism publicystycznych, a także inne stowarzyszenia oraz wszystkie osoby chętne do współpracy. Jesteśmy, bowiem przekonani, iż celem tych obchodów jest przypomnienie całemu społeczeństwu znaczenia wydarzeń sprzed stu lat na dzieje naszego narodu i kształtowanie postaw patriotycznych młodego pokolenia Polaków. Propozycje: 1.      Międzynarodowa konferencja naukowa „Limanowa na szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej” poprzedzona konkursem wiedzy historycznej dla uczniów.  Konferencja zorganizowana w 100- tną rocznicę bitwy limanowskiej 5-7 grudnia 2014 r. Ma na celu przedstawienie aktualnego stanu badań naukowych, działań wojennych składających się na operację limanowsko-łapanowską oraz jego promocję poprzez publikację materiałów pokonferencyjnych. W ramach konferencji przewidziany jest też panel popularno-naukowy dla młodzieży szkolnej. Uczniowie zostaną wybrani w drodze konkursu z wiedzy o bitwie limanowskiej, który odbędzie się 4 października 2014 r. Konkurs wiedzy będzie przygotowany na podstawie materiałów i informacji pozyskanych w ramach lekcji muzealnych realizowanych w roku 2014 oraz ogłoszonej wcześniej i udostępnionej literatury. Laureaci otrzymają ciekawe nagrody rzeczowe. Konferencja nawiązuje do operacji wojskowej składającej się na bitwę limanowską, która stoczyła się w dniach 2-12 grudnia 1914 r. W walkach z 3 Armią Rosyjską, kierowaną przez gen. Radko Dimitriewa, starła się armia austro – węgierska, dowodzona przez gen. Josefa von Rotha, której uderzenie zaplanował szef austriackiego Sztabu Generalnego Franz Conrad von Hötzendorf. W składzie armii austro - węgierskiej znajdowały się również świeżo uformowane polskie legiony pod dowództwem Józefa Piłsudzkiego. Generalne starcie miało miejsce na wzgórzu Jabłoniec k. Limanowej w dniach 11-12 grudnia. Strategicznym etapem tej walki było jego zdobycie przez huzarów węgierskich na czele z płk. Othmarem Muhrem, co przyczyniło się do zwycięstwa wojsk austro – węgierskich i wycofaniem armii carskiej w kierunku Nowego Sącza. Cel:
  • popularyzacja wiedzy na temat udziału regionu limanowskiego w I Wojnie Światowej,
  • zainteresowanie do dalszego badania szczegółów operacji limanowsko-łapanowskiej i jej znaczenia dla wojsk cesarskich, rosyjskich, Legionów Polskich, Narodu Polskiego i węgierskiego
  • ukazanie znaczenia unii narodów, które brały udział w walce
  • konferencja jest otwarta dla mieszkańców miasta, regionu i zainteresowanych
  • możliwość współpracy międzynarodowej np. między krajami unijnymi (Austria, Węgry, Słowacja, Czechy) a Federacją Rosyjską na poziomie samorządowym i naukowym lub możliwość z miastami partnerskimi
  • konferencja oraz publikacja promują miasto i region
Liczba prelegentów – badaczy: ok.10 os. Liczba laureatów konkursu dla młodzieży –ok. 3 os.   2.      Konkurs na pocztówkę „Krajobraz po bitwie Limanowskiej – 100 lat później …” Konkurs skierowany jest do młodzieży szkół podstawowych klasy 4-6, gimnazjalnych i ponadgimazjalnych. Nawiązuje on do operacji limanowsko-łapanowskiej, która miała miejsce w regionie limanowskim w dn. 2-12.12. 1914r. a w szczególności do samej bitwy na wzgórzu Jabłoniec k. Limanowej (dzisiejszy teren miasta). Konkurs ma walory edukacyjne:
  • poszerza wiedzę o działaniach wojennych w Limanowej i regionie w ramach Frontu Wschodniego 1 Wojny Światowej,
  • zapoznaje uczestników z wizerunkiem starych pocztówek oraz technikami artystycznymi tj. fotografia, grafika, malarstwo, rysunek,
  • rozwija zdolności artystyczne,
  • uczy umiejętności promowania własnego regionu,
Powstały produkt – komplet 15 pocztówek ma walory promocyjne dla miasta Limanowa i regionu limanowskiego. Uczestnicy konkursu mają za zadanie wykonać różną techniką artystyczną (fotografia, grafika, rysunek, malarstwo) projekt pocztówki związanej z miejscem bitwy limanowskiej w czasie trwania walk (scenki rodzajowe) oraz 100 lat po bitwie (pozostałości np. cmentarze). Chętni uczestnicy wezmą udział w lekcjach muzealnych poświęconych bitwie limanowskiej, gdzie zostaną zaprezentowane stare pocztówki, przedstawiające bitwę limanowską, bądź jej krajobraz tuż po niej. Spośród tych pocztówek uczestnicy i organizatorzy wybiorą 6 najciekawszych starych pocztówek. Następnie uczestnicy wezmą udział w warsztatach, na których zapoznają się z podstawami wybranych technik artystycznych. Zapoznani uczestnicy samodzielnie wykonują swoje prace. Spośród których komisja wybierze po 3 projekty na każdym etapie edukacyjnym ( szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna). Zwycięzcy otrzymają nagrody rzeczowe, a ich prace zostaną wydane w formie zestawu pamiątkowych pocztówek. Do zestawu pamiątkowych pocztówek dołączy się reprinty 6 wybranych na lekcjach muzealnych starych pocztówek. Zestaw 15 pocztówek stają się produktem promocyjnym miasta Limanowa i Ziemi Limanowskiej. 3.      Gra karciana „Bitwa Limanowska 1914-2014” Gra nawiązuje do operacji wojskowej składającej się na bitwę limanowską, która stoczyła się w dniach 2-12 grudnia 1914 r. W walkach z 3 Armią Rosyjską, kierowaną przez gen. Radko Dimitriewa, starła się armia austro – węgierska, dowodzona przez gen. Josefa von Rotha, której uderzenie zaplanował szef austriackiego Sztabu Generalnego Franz Conrad von Hötzendorf. W składzie armii austro-węgierskiej znajdowały się również świeżo uformowane polskie legiony pod dowództwem Józefa Piłsudzkiego. Generalne starcie miało miejsce na wzgórzu Jabłoniec k. Limowej w dniach 11-12 grudnia. Strategicznym etapem tej walki było  jego zdobycie przez huzarów węgierskich na czele z płk. Othmarem Muhrem, co przyczyniło się do zwycięstwa wojsk austro – węgierskich i wycofaniem armii carskiej w kierunku Nowego Sącza. W oparciu o grę chcielibyśmy zorganizować rozgrywki dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych, która byłaby elementem konkursu wiedzy historycznej w październiku 2014 r. Sprawne posługiwanie się kartami pokazuje umiejętność wykorzystania w praktyce nabytej wiedzy.
  • Jej celem jest edukacja za pośrednictwem zabawy, dlatego może być skierowana do dzieci i młodzieży szkolnej. Gracz poznaje:
  • postacie uczestniczące w walkach jak Josef von Roth, Aleksiej Brusiłow, Radko Dimitriew, Otmar Muhr, Józef Piłsudzki
  • stopnie wojskowe w armii rosyjskiej, niemieckiej i austro-węgierskiej i uczy się ich hierarchii,
  • poznaje rodzaje umundurowania wojskowego z czasów 1 wojny światowej, w tym polskiego legionisty i węgierskiego huzara,
  • pokazuje, że walki były toczone przez sprzymierzenie różnych narodów (unia),
  • gra zakłada początkową równowagę sił, zatem jej wynik nie jest pewny jak w historii, dzięki możliwości stworzenia alternatywy uczy gracza myślenia przyczynowo-skutkowego.
  • Gra karciana może być również znakomitym produktem promocyjnym dla miasta Limanowa oraz regionu limanowskiego:
  • Gra zainteresuje potencjalnych turystów do poszerzenia informacji o działaniach wojennych w regionie limanowskim oraz wiedzenia miejsc z nimi związanych.
Talia składa się z 52 kart, o standardowych wymiarach 89 x 57 mm: a)      26 kart Armia Rosyjska b)      26 kart –połączone siły austro - węgierskie, niemieckie, legiony polskie Każda karta zawierała z jednej strony wizerunek żołnierza walczącego w ramach operacji limanowsko-łapanowskiej oraz informację o sile postaci. Wartość karty zależna jest od rangi danej postaci na wizerunku. Karty zawierają wizerunki począwszy od żołnierzy szeregowych po generałów głównodowodzących armiami po obu stronach. Każda karta z drugiej strony ma jednakową szatę graficzną wraz z logiem gry, za wyjątkiem koloru, który dla każdej ze stron (graczy jest inny). Zasady gry: -jedna talia jest przeznaczona dla 2 graczy, - każdy gracz otrzymuje 26 kart jednej z armii, karty te są dokładnie taksowane , a następnie układane na jednym stosie zewnętrzną stroną, - gra toczy się na zasadzie „wojny” – wyższa karta(wyższa ranga wojskowa) pokonuje niższą, - gracz, który w danym ruchu przegrywa wykłada kolejno 3 następne karty pod rząd, - gra kończy się do momentu, gdy jeden z graczy pozbędzie się wszystkich kart, - gracz, któremu wówczas pozostają karty jest zwycięzcą. 4.      Publikacja i promocja mgr Wacława Polakiewicza „Podhalański adwent” Autor analizuje pod kątem militarnym i społecznym okres walk na froncie wschodnim od listopada 1914 – do maja 1915, czas bitew pod Łodzią, Krakowem, Limanową, walk w Karpatach i pod Gorlicami. Stara się zwłaszcza podkreślić i wydobyć oryginalność operacji łapanowsko – limanowskiej, oraz często pomijane znaczenie bitwy pod Limanową – 2–12 grudnia 1914 r. Gdyby, bowiem nie limanowskie zwycięstwo Austro–Węgier, które powstrzymało ofensywę rosyjską, nie możliwe byłoby w pół roku później gorlickie przełamanie frontu. Bitwa Limanowska kumuluje w sobie kilka jeszcze dodatkowych aspektów, jak ewentualna znacząca rola strategiczna Podhala oraz szereg wojskowo - historycznych doświadczeń z niej płynących wykorzystanych między innymi potem pod Gorlicami w 1915 r., a może i pod Warszawą w 1920 r. Autor stara się niektóre z tych zagadnień odpowiednio naświetlić. Obszernie nakreśla także sytuacje społeczno-polityczną na szeroko rozumianym Podhalu (powiat limanowski, nowosądecki, nowotarski, suski) w okresie bitwy limanowskiej, nastroje społeczeństwa na bezpośrednim zapleczu frontu. Wspomniana o setkach uciekinierach z obszaru walk, ich położenie w ogarniętym paniką Nowym Targu i Zakopanem. Ukazuje także sytuację mieszkańców Limanowej podczas walk w listopadzie i grudniu 1914 r. Cele publikacji:
  • popularyzacja wiedzy na temat udziału regionu limanowskiego w 1 Wojnie Światowej,
  • podkreśla znaczenie bitwy limanowskiej jako jednego ze strategicznych punktów ramach Frontu Wschodniego 1 Wojny Światowej,
  • zainteresowanie do dalszego badania szczegółów operacji limanowsko-łapanowskiej i jej znaczenia dla wojsk cesarskich, rosyjskich, legionów polskich, narodu polskiego i węgierskiego,
  • publikacja promuje miasto i region limanowski,
  • w sposób przystępny przedstawia wydarzenia wojenne i ich kontekst społeczny polityczno- kulturalny, dlatego też posiada walory edukacyjne
 
  1. Msza Święta na cmentarzu na Jabłońcu połączona ze złożeniem wiązanek i zniczy na grobach poległych żołnierzy I wojny światowej. Inauguracja obchodów 100-lecia Bitwy na Jabłońcu. Termin: 6 lipiec 2014 r.
  2. Uroczystość patriotyczno-historyczna Korab 2014 – Msza Święta na cmentarzu wojennych nr 359 w intencji poległych żołnierzy w I wojnie światowej przy asyście żołnierzy z jednostki 21 Brygady Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa. Apel poległych. Imprezy towarzyszące – konkursy wiedzy historycznej, śpiew pieśni patriotycznych, zajęcia rozrywkowe dla dzieci, wspólny posiłek. Termin: 13 lipiec 2014 r.
  3. Gwiaździsty Rajd Niepodległościowy szlakami cmentarzy z I wojny światowej oraz dorosłych prowadzących z różnych cmentarzy I wojny światowej: Korab, Męcina, Stara Wieś, Tymbark i inne na centralny cmentarz na Jabłońcu.
Termin: 9 lipiec 2014 r. Inscenizacja przejęcia posterunku przez żołnierzy polskich w 1918 r. Śpiew pieśni patriotycznych przy udziale orkiestry. Termin: 7 grudnia 2014 r. Rekonstrukcja historyczna – rekonstrukcja bitwy, grupy rekonstrukcyjne z Polski i Węgier, obóz żołnierski dla turystów, rekonstrukcja szpitala wojskowego, Optymalny termin: wrzesień, październik lub w rocznice w grudniu (zgodnie z sugestią Węgrów). Termin: wrzesień – październik lub grudzień 2014 r.       Centralna Uroczystość na Obchodów 100-lecia Bitwy na Jabłońcu - Msza Święta w Bazylice Limanowskiej, przejście na Jabłoniec, modlitwa ekumeniczna za poległych na nim żołnierzy. Termin: grudzień 2013 r. Obchody w Tymbarku:
Nazwa zadania Opis, czas wykonania, cel, zasięg Wstępny kosztorys
XXI Rajd Górski „ Szlakiem Walk Legionów Polskich Na Ziemi Limanowskiej „Organizatorzy:UG Tymbark, Dobra i Słopnice,Strzelec TymbarkZespół Szkół im. KENOSP Tymbark,Koło PTTK „ Tymbarskie Harnasie „UKS Tymbark Impreza turystyczno – patriotyczna dla młodzieży szkół podstawowych, gimnazjalnych, średnich powiatu limanowskiego oraz młodzieży z organizacji proobronnej Strzelec z Tymbarku i Limanowej.Październik 2014. Impreza edukacyjno – promocyjna. - zakwaterowanie;- wyżywienie,- nagrody, Koszt: 5.000 zł  Zadanie w części współfinansowane przez UG Tymbark
Sztafetowy Bieg PamięciOrganizatorzy:UG TymbarkUKS Tymbark i UKS Ogniwo oraz UKS Olimpijczyk.Zespół Szkół im. KEN Tymbark,Strzelec Tymbark Impreza sportowa dla młodzieży z terenu gminy Tymbark – grudzień 2014r. Impreza edukacyjno – promocyjna. Bieg dla upamiętnienia żołnierzy poległych w Bitwie Limanowskiej. Wyżywienie,Pamiątkowe medale, Koszt. 2.000 złZadanie w części współfinansowane przez UG Tymbark
Zawody strzeleckie z broni pneumatycznej w związku z przypadającą 100 rocznicą Bitwy Limanowskiej i wybuchu I Wojny Światowej pn. „ Pamiętamy o Przeszłości „Zespół Szkół im. KEN Tymbark,UKS Tymbark,UG Tymbark,Strzelec Tymbark Zawody sportowe dla dzieci i młodzieży z terenu gminy Tymbark. Cel popularyzacyjny i edukacyjny. Listopad – grudzień 2014r. Zawody zorganizowane na strzelnicy sportowej Zespołu Szkół im. KEN w Tymbarku - puchary,- dyplomy,- nagrody rzeczowe- amunicja / śruty / Koszt 3.000 złZadanie w części współfinansowane przez UG Tymbark
Lista osób zaangażowanych w działania:
  1. Magdalena Dyląg
  2. Karol Wojtas
  3. Ireneusz Piszczek
  4. Sylwester Piszczek
  5. Robert Kowalski
  6. Paweł Terebka
  7. Waldemar Kriger
  8. Leszek Zakrzewski
  9. Wacław Szczepanik
  10. Katarzyna Drożdż
  11. Adrian Cieślik
  12. Michał Kowalik
  13. Jan Wilk
  14. Jacek Król
  15. Piotr Król
  16. Walenty Rusin
  17. Stefan Hutek
  18. Wojciech Augustyn
  19. Stanisław Ociepka
  20. Izabela Podgórny
  21. Józef Szymon Wroński
  22. Alicja Adamczyk-Brózda
  23. Robert Nowak
  24. Anna Czyżycka
  25. Grzegorz Biedroń
  26. Piotr Kamiński
Oraz inni członkowie należący wymienionych organizacji.

W imieniu stowarzyszeń Magdalena Dyląg