… była to najstraszliwsza i najkrwawsza bitwa nie tylko w wojnie obecnej, ale – w ogóle – w dziejach świata…
Tak o Bitwie Limanowskiej pisał jeden z korespondentów ówczesnej prasy polskiej ( „Piast” ). 10 listopada 2013 roku rozpoczął się III Niepodległościowy Złaz Turystów na Jabłońcu zorganizowany przez Limanowskie Stowarzyszenie Historii Ożywionej Jabłoniec 1914 oraz Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Ziemia Limanowska pod patronatem Burmistrza Limanowej pana Władysława Biedy. Część oficjalna Złazu rozpoczęła się o godzinie 12 Mszą świętą w limanowskiej Bazylice. Msza święta była celebrowana za ś.p. poległych na Jabłońcu w czasie I i II wojny światowej oraz tych wszystkich, którzy oddali życie za wolność i za Ojczyznę. Po Mszy świętej na wszystkich chętnych czekał przewodnik pan Zenon Duchnik. Nie można było go nie zauważyć, gdyż był ubrany stosownie do okoliczności – w wojskowy polowy mundur. Jabłoniec przywitał wszystkich jak zwykle piękną słoneczną pogodą. To polegli żołnierze dziękowali nam za pamięć o nich. Przed wejściem na cmentarz każdy z przybyłych otrzymał okolicznościowy znaczek od pana Janusza Kądziołki. I znowu na jabłonieckim wzgórzu zaroiło się od ludzi, którzy w oczekiwaniu na rozpoczęcie złazu – rozmyślali, w skupieniu modlili się za poległych i zapalali znicze. Na początku został odczytany artykuł pana Marka Sukiennika pod tytułem Limanowa – grudzień 1914. Bitwa trzech cesarzy. Apel poległych odczytał pan Marek Sukiennik, podczas którego wspólnie z wszystkimi uczestnikami złazu oddaliśmy hołd żołnierzom wszystkich armii poległych podczas bitwy na Jabłońcu. Następnie złożyliśmy wiązankę kwiatów pod pomnikiem pułkownika Othmara Muhra, który w tym miejscu zginął bohaterską śmiercią. Wspólnie z przedstawicielami samorządów: radnym powiatowym panem Mieczysławem Urygą oraz radnym miejskim panem Walentym Rusinem zapaliliśmy znicze. Wszystkie dzieci dostały zadanie – roznieść zapalone znicze na żołnierskie mogiły, tak aby żadna nie została pusta. Dorośli zapalili znicze i dzieci z powagą rozniosły je po całym cmentarzu. Piękny widok. Jedna z zaobserwowanych sytuacji. Idzie dwóch maluchów. Jeden do drugiego mówi: uważaj, nie chodź tędy, tutaj są groby, tutaj leżą polegli. Wzruszające … naprawdę bardzo wzruszające. Rodzice przekazują dziecku pewną wiedzę, a potem ono w naturalny sposób przekazuje ją swoim rówieśnikom. Dzieci wymieniają się swoją wiedzą i tak niepostrzeżenie są wychowywane w duchu poszanowania Ojczyzny i drugiego człowieka. Tak rozsiewa się dobro. Następnie wzorem poprzednich lat rozpoczął się konkurs historyczny z okresu pierwszej wojny światowej na limanowszczyźnie. Okazało się, że dzieci i młodzież jak zwykle, bardzo chętnie biorą w nim udział. Idea konkursu jest bardzo prosta. To nie tylko sprawdzenie wiedzy. Przede wszystkim zależy nam na tym, aby wszyscy się czegoś nowego się dowiedzieli, aby z tego naszego wspólnego spotkania wynieśli pewną wiedzę, aby zainteresowali się naszą historią - historią Polski, a w szczególności historią naszej najbliższej okolicy. Chcemy rozwijać w nich ducha patriotyzmu i w ten sposób uczyć umiłowania Ojczyzny. A oto wyniki konkursu: Kategoria - gimnazja: I miejsce Katarzyna Olesiak kl. II Gimnazjum w Mordarce I miejsce Krzysztof Jasica kl. III Gimnazjum w Mordarce II miejsce Magdalena Wojcieszak kl. I Gimnazjum nr1w Limanowej III miejsce Iwona Juszczak kl. I Gimnazjum nr1w Limanowej III miejsce Joanna Machynia kl. I Gimnazjum nr1 w Limanowej wyróżnienie Aleksandra Śliwa kl. I Gimnazjum w Słopnicach wyróżnienie Maria Dutka kl. I Gimnazjum nr1 w Limanowej Kategoria – szkoły podstawowe: I miejsce Szymon Nowak kl. V Szkoła Podstawowa nr 1 w Limanowej II miejsce Małgorzata Olesiak kl. IV Szkoła Podstawowa w Mordarce III miejsce Karolina Skoczeń kl. V Szkoła Podstawowa w Słopnicach III miejsce Daniel Szura kl. IV Szkoła Podstawowa nr 1 w Limanowej III miejsce Kinga Wilczek kl. V Szkoła Podstawowa nr 1 w Limanowej wyróżnienie Krystian Dębski kl. VI Szkoła Podstawowa w Słopnicach wyróżnienie Jakub Jasica kl. VI Szkoła Podstawowa nr 3 w Limanowej wyróżnienie Gabriela Machynia kl. V Szkoła Podstawowa nr 1 w Limanowej wyróżnienie Małgorzata Juszczak kl. IV Szkoła Podstawowa nr 1 w Limanowej W tym roku po raz pierwszy w konkursie wzięli udział uczniowie z klas 1 – 3 szkoły podstawowej. Dzieci ustnie odpowiadały na wylosowane przez siebie -dostosowane do ich wieku - pytania z listy. Wykazały się bardzo dobrą znajomością tematu, za co otrzymały piękne upominki. W sprawnym przeprowadzeniu konkursu pomagała mi pani Monika Futiakiewicz z córką Olą. Następnie odbyło się wręczenie nagród uczestnikom konkursu historycznego w kategorii szkół podstawowych i gimnazjum przez członków Limanowskiego Stowarzyszenie Historii Ożywionej Jabłoniec 1914: prezesa Marka Sukiennika, sekretarza Komisji Rewizyjnej Janusza Kądziołkę oraz panią Monikę Futiakiewicz. Nadszedł czas na uhonorowanie upominkiem najstarszego i najmłodszego uczestnika złazu. Najstarszym uczestnikiem złazu był pan Stanisław Leśniak ze Starej Wsi, który ma 77 lat; natomiast najmłodszym 2-letni Szymonek z Lipowego. Najmniejsze dzieci również otrzymały maskotki lub bajki. W trakcie trwania konkursu pan Marek Sukiennik zaprezentował uzbrojenie, ekwipunek i umundurowanie żołnierzy z I Pułku I Brygady Legionów Polskich Komendanta Józefa Piłsudskiego, którzy walczyli na Podhalu jesienią i zimą 1914 roku. Młody gimnazjalista - Jakub Sukiennik z Zespołu Szkół Samorządowych nr 1 w Limanowej - dzielnie statystował ubrany w mundur z tamtej epoki. A potem był wspólny posiłek ( pyszny bigos) ufundowany przez Burmistrza Miasta z Limanowej, fotografowanie się z żołnierzami w mundurach z okresu pierwszej wojny, oraz mnóstwo rozmów i dyskusji. Pogoda była piękna, atmosfera wspaniała i bardzo miła. Jestem bardzo wdzięczna wszystkim sponsorom byli bardzo przychylni i jak zawsze mnie nie zawiedli. Znaczki wykonała Firma Reklamowa GRAFICOM oraz zasponsorowała wydruk plakatów, znicze przekazała nam pani Mirosława Szewczyk z Siekierczyny, a piękną wiązankę przygotowała kwiaciarnia ALEJA RÓŻ. Upominki na nagrody przekazały nam: TIK-TAK S.C. Bogusława i Marka Sukiennika, BOBAS państwa Kwiatkowskich, SEZAM Jarosława Musiała, TRESAT Janusza Treli, znaczki zasponsorowal Tip-Top PPUH Andrzeja Biernata, MDC Limanowa oraz Janusz Kądziołka. Przy organizacji złazu pomagali członkowie Limanowskiego Stowarzyszenia Historii Ożywionej Jabłoniec 1914 oraz Stowarzyszenia Kulturalno-Oświatowego Ziemia Limanowska, za co bardzo, bardzo im dziękuję. Dodatkowo chcę podziękować za pomoc podczas prac organizacyjnych na cmentarzu pani Monice Futiakiewicz z LSHO Jabłoniec 1914, Aleksandrze Futiakiewicz, panu Walentemu Rusin z SKO Ziemia Limanowska oraz panu Markowi Rusin z LSHO Jabłoniec 1914. Tylko w jedności siła i tylko razem możemy wiele osiągnąć. Piękne zdjęcia ze złazu zrobił nieodzowny Roman Szuszkiewicz. Jerzy Waldorff powiedział: Walcząc o przyszłość narodu, trzeba się oprzeć o jego groby. Pamiętajmy o historii, zwłaszcza o historii naszej Ojczyzny oraz przede wszystkim o historii naszego regionu. Zapraszamy serdecznie wszystkich do wspólnego spotkania za rok, a jeszcze wcześniej na obchody 99. rocznicy Bitwy pod Limanową.Autor: Maria Dąbrowska-Czernek mariadcz@op.pl
Zdjęcia: Roman Szuszkiewicz
